Masal ve Fabl Ortak Özellikleri
Masal Nedir?
Masal tarihsel köken itibari ile oldukça eski bir anlatı diline sahiptir. Herhangi bir olaya bağlı gelişen konuyu ana hatlarıyla olay kurgusu dahilinde ele alan kısa masallar, belirli bölümler yapısı ile beş ana bölüme sınıflandırılır. Son derece keyif veren bu öyküler için büyükler her zaman “masal oku” diye önerilerde bulunur. Ana olay kurgusu yanında çeşitli öğretici etkinlikleri ile dikkat çeken masallar, öğretici ve didaktik stilde ele alınan edebi metin çeşitlerindendir. Nesilden nesile aktarıldığı için herhangi bir yapıya, ırka ve millete ait değildir. Evrensel yapıda yer aldıklarından ötürü çeşitli uluslar ile ele alımı yapılır. Kim tarafından ele alındığı, yazıldığı bilinmeyen masal okuma etkinliği çeşitli iyi dilek ve dualar eşliğinde son bulur. Uyku masalları en çok tercih edilen masal türlerinden biridir.
Fabl Nedir?
Fabl, öykü sınıfına girebilen küçük anlatılar eşliğinde çeşitli materyalleri kullanan edebi türdür. Olay ve durum kurgusu üzerinde şekil alan bir yapısı olduğundan ötürü son derece öğretici ve nasihat verici anlatım yapısına sahiptir. Eski zaman itibari ile insanları çeşitli eğitim argümanları ile destek halinde tutmaya yönelik kullanılırdı. Ana kahraman yapısı itibari ile hayvanları, bitkileri ele alan fabllar soyut olay kavram ve kurguları üzerinde şekil alır. Komik ve eğlendirici bir tarafı olmasına rağmen son derece eğitici yapısı ile her dönem içerisinde oldukça sık kullanılan edebi eserlerden biri haline gelmiştir.
Fabl edebi metin üzerinde dört esas ana etken yer alır. Bu ana etkenler ve bölümler;
- Kişiler, kahramanlar,
- Olay, durum kurgusu,
- Yer, mekân yapısı,
- Zaman, tarih, gibi ana unsurlar etrafında şekil alır.
Masal ve Fabl Ortak Özellikleri Nelerdir?
Masal ve fabl bir edebi metin türleri olarak ele alınır. Çeşitli farklı özellikleri, anlatıları, durumları olsa da birden fazla şekilde ortak noktası ve özellikleri vardır. Anlatım dili, yapısı, olay durum kurgusu, bu olay durum kurgusunu ele alış biçimleri masal ve fabl denilen edebi metin türlerinin ana yapısını oluşturmaktadır. Bu özellik itibari ile fabl ve masalın birden fazla ortak nokta ve özellikleri vardır.
Masal ve fablın ortak özellik ve noktaları şu şekilde sıralanabilir;
- Her iki edebi metin türünde de olağan dışı olay durum kurguları yer alır.
- Her iki edebi metin türünde de çeşitli ortak edebi söz sanatları ve ögeleri ele alınır.
- Edebi anlatı tarzı anlamında her iki edebi metin türü de ilahi bakış açısını ele alırken bu bakış açısını öğretici, nasihat ve öğüt verici, bilgilendirici anlamlar taşıyan sanatsal yaklaşım ile sunarlar.
- Her iki edebi metin türünde de çeşitli olay durum kurguları etrafında anlatım gözlenir. Bu durum masal ve fablın ana mihenk taşlarından biridir.
Yer ve zaman unsurları bütünü ile her iki edebi metin türünde de bilinmemektedir. Bu alana değil de daha çok eğitici ve öğretici misyonlar yüklenmiştir.