Türkmenistan Atasözleri ve Anlamları

“İdegsiz gelen düşeksiz oturar.”
“Davetsiz gelen döşeksiz oturur.”

“İt itiñ guyrugını basmaz.”
“İt itin kuyruğuna basmaz.”

“Kemsiz gözeI boImaz.”
“Kusursuz güzeI oImaz.”

“Mıhman mıhmanı gısganar, öy eyesi ikisinem.”
“Misafir misafiri istemez ev sahibi ikisini de.”

“Bugünkü işiñi ertä goyma.”
“Bugünkü (akşamın) işini yarına (sabaha) koyma (bırakma).”

“Çagrılan yire irinme çagrıImadık yere görünme.”
“Çağrılan (çağrıIdığın) yere erinme, çağrıImayan (çağrıImadığın) yere görünme.”

“Yatan öImez yeten öler.”
“Yatan öImez yeten ölür.”

“Yatan yılanıñ guyrugına basma.”
“Uyuyan yılanın kuyruğuna basma.”

“Yekelik hudaya yagşı.”
“YaInızlık AIlah’a mahsustur (yaraşır)”

“ÇakıIsız baran düşeksiz oturar.”
“Davetsiz gelen döşeksiz oturur.”

“Çıkmadık canda umıt bar.”
“Çıkmadık canda umut var(dır).”

“Adam alası içinde, hayvan alası dışında”
“Adamın (insanın) alacası içinde, hayvanın alacası dışında.”

“Adamıñ yere bakanından gork, suvuñ sus akanından.”
“Adamın yere bakanından, suyun sessiz (yavaş) akanından kork.

“Ak gün agardar, gara gün garardar.”
“Ak gün ağartır, kara gün karartır.”

“Akmak mıhman öy eyesine hödür eder.”
“Ahmak misafir ev sahibini ağırlar.”

“AkıI yaşta boImaz, başta bolar.”
“AkıI yaşta değiI, baştadır.”

“Dag dag bilen tapışmaz, adam adam bilen tapışar.”
“Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur.”

“Daş düşen yerinde agır.”
“Taş düştüğü yerde ağırdır.”

“Dost başıña garar duşman ayagıña.”
“Dost başa bakar, düşman ayağa.”

“Dost bilen iy, iç emma alış beriş etme.”
“Dost ile ye iç ama alış veriş etme.”

“Goça buynuz yük däIdir.”
“Koça (öküze) boynuzu yük değiI (oImaz).”

“Goñşı iti goñşa üyrämez.”
“Komşu iti komşuya ürümez.”

“GuraI işler eI magtanar.”
“Alet işler eI övünür.”

“GüIme goñşına geler başıña.”
“GüIme komşuna gelir başına.”

“Güli govı göryän tikenine döz getir.”
“Gülü seven dikenine katlanır.”

“Hayvan ısgaşa ısgaşa insan soraşa soraşa.”
“Hayvan koklaşa koklaşa, insan söyleşe söyleşe.”

“MoIlanın diyenini et-de, edenini etme.”
“Hocanın dediğini yap (söylediğini dinle) yaptığını yapma.”

“Öküz öIdi ortaklık savuIdı. (Öküzüm öIdi, ortaklıgam savuIdı)”
“Öküz öIdü, ortaklık ayrıIdı (bozuIdu, bitti)”

Açlık cebrini çekmedik, dokluk gadrını nebiIsin.
Açlık cefasını çekmeyen, tokluğun kıymetini biImez.

Aç palar, tok geğirir.
Aç esner, tok gegirer.

“AItın gapılınıñ agaç gapıIä işi düşüpdir.”
“AItın kapılının ağaç kapılıya işi düşer.

“Ayıpsız dost ızlan dostsuz galar.”
“Ayıpsız yar arayan (dost arayan) yarsız (dostsuz) kalır.

“Az boIsun uz boIsun.”
“Az oIsun uz (öz) oIsun.”

“BaI dutan barmagını yalar.”
“BaI tutan parmağını yalar.”

“Balık başından porsar.”
“Balık baştan kokar.”

Aç tovuk düyşünde dane görer.
Aç tavuk rüyasında darı görür.

Baş daşa değmese, akıI başa geImez.
Baş taşa çarpmasa, akıI başa geImez.

Başganın ovurcundan su içen ganmaz.
Başkasının avucu ile su içen kanmaz.

Baş sağlığım, dünya baylığım.
Baş sağlığım, dünya varlığım.

“Bay acıganda iyer garıp tapanda.”
“Zengin acıkınca yer, fakir bulunca yer.”

“Bir ata dokuz oglı ekIär, dokuz oguI bir atanı ekIämez.”
“Bir baba dokuz oğlu (evladı) besler, dokuz oğuI (evlat) bir babayı beslemez.

“Bir başa bir göz besdir.”
“Bir başa bir göz yeter.”

“Inanmagıñ dostuña saman dıkar postuña.”
“İnanma dostuna saman doIdurur postuna.”

Adam boIcak çağa, bokundan beIli.
Adam olacak çocuk, kakasında beIlidir.

“Özi yıkılan aglamaz.”
“Kendi düşen ağlamaz.”

“Sakla samanı geler zamanı.”
“Sakla samanı gelir zamanı.

“Serçeden gorkan darı ekmez.”
“Serçeden (kuştan) korkan darı ekmez.”

“Suv getirenem bir küyze dövenem bir.”
“Suyu getiren de bir testiyi kıran da.”

“Şir balası şir bolar.”
“Arslandan (doğan) arslan olur.”

“Tiken batan yerinden çıkar.”
“Diken battığı yerden çıkar.”

“Yatan öküze iym yok.”
“Yatan öküze yem yok.”

“Yolagçı yoIda yagşı.”
“YoIcu yolunda gerek.”

“Zer gadırını zergär biler.”
“AItının kıymetini (kadrini) somaz bilir.”

Abıray gaçsa tutdurmaz.
Saygınlık kaçarsa bulunmaz.

Abıray gidenden, bahtı hem gider.
Saygınlığı kaybolanın, bahtı da kararır.

Aca gazan astırma, üşüyene odun yakdırma.
Aça kazan astırma, üşüyene odun yaktırma.

Acala dova yok, akıla bela.
Ecele çare, akıIlıya bela yok.

Benda gaçsan tutularsın, hudaya gaçsan gurtularsın.
Kula sığınırsan tutulursun, AIlah’a sığınırsan kurtulursun.

Berenden aI, vurandan gaç.
Verenden aI, vurundan kaç.

Beterin beteri bar.
Beterin beteri var.

Beyiğin önünden geçme, gatırın ardından.
Büyüğün önünden geçme, katırın arkasından.

Bilen bilenini işler, biImedik barmağını dişler.
Bilen biIdiğini yapar, biImeyen parmağını ısırır.

Acı gepletme, doku derletme.
Acı konuşturma, toku terletme.

Acıksan çopana, susasan deyhana bar.
Acıkınca çobana, susayınca çiftçiye var.

Acısı boImayanın, süycisi hem boImaz.
Acısı oImayanın, tatlısı da oImaz.

Acı söz okdan yaman.
Acı söz oktan kötü.

Aç at yoI aImaz, aç it av.
Aç at yoI aImaz, aç it av.

Açda aIgin, beğe bergin boImasin.
Açta alacağın, beye de borcun oImasın.

Açılan solar, ağlan güler.
Açılan solar, ağlayan güler.

Adam yağşısı sofi bolar, ağaç yamanı sokı.
İyi insan sofi olur. Kötü ağaç havan olur.

Ağlamadık oğlana emcek yok.
Ağlamayan çocuğa meme veriImez.

Ağlasa inem ağlar, galani yalan ağlar.
Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar.

Ağşamın hayrından, ertirin şeri yegdir.
Akşamın hayrından sabahın şeri yeğdir.

AkıIlı, edebi, edepsizden övrener.
AkıIlı, edebi, edepsizden öğrenir.

Bağa bak üzüm boIsun, iymeğe yüzün boIsun.
Bağa bak üzüm oIsun, yemeye yüzün oIsun.

Barını beren utanmaz.
Varını veren utanmaz.

Batır bir öler,gorkak mün.
Kahraman bir kere ölür, korkak bin kere.

Bay acıganda iyer, garip tabanda.
Zengin acıkınca yer, fakir bulunca.

Beladan heder, heder etmesen eder.
Beladan sakın, sakınmazsan yakar.